एखादी वस्तू केवळ गुरुत्वीय बलाच्या प्रभावाने गतिमान असल्यास त्या गतीला मुक्त पतन म्हणतात. Show पृथ्वीच्या (अथवा इतर ग्रहाच्या/उपग्रहाच्या/ताऱ्याच्या) गुरुत्वीय बलामुळे वस्तूचे त्वरण होते. या त्वरण पृथ्वीचे (अथवा त्या ग्रहाचे/उपग्रहाचे/ताऱ्याचे) गुरुत्व त्वरण म्हणतात. ज्या विशिष्ट आरंभ वेगामुळे पृथ्वीच्या (अथवा इतर ग्रहाच्या/उपग्रहाच्या/ताऱ्याच्या) पृष्ठभागापासून सरळ वर जाणारी वस्तू पृथ्वीच्या (अथवा त्या ग्रहाच्या/उपग्रहाच्या/ताऱ्याच्या) गुरुत्वाकर्षणापासून मुक्त होते त्यास मुक्तिवेग म्हणतात. या वेळी वस्तू पृथ्वीपासून (अथवा त्या ग्रहापासून/उपग्रहा पासून/ताऱ्यापासून) अनंत अंतरावर जाऊन स्थिर होईल. वर्तुळाकार कक्षेत फिरणाऱ्या कोणत्याही वस्तूवर वर्तुळाच्या केंद्राच्या दिशेने बल प्रयुक्त होत असते. या बलास अभिकेंद्री बल म्हणतात. मुक्त पतन गुरुत्वीय त्वरण मुक्ति वेग और अभिकेंद्री बल का क्या अर्थ है?Solution : जब कोई वस्तु मुक्त पतन में हो अर्थात् जब कोई वस्तु पृथ्वी के गुरुत्व बल के अधीन गिरती हो तो उसके त्वरण को मुक्त पतन का त्वरण या गरुत्वीय त्वरण कहते हैं।
मुक्त का त्वरण क्या है?Solution : जब कोई वस्तु मुक्त पटना में हो, अर्थात जब कोई वस्तु पृथ्वी के गुरुत्व-बल के अधीन गिरती है, तो उसके त्वरण को मुक्त पतन का त्वरण या गुरुत्वीय त्वरण कहते है।
मुक्त पतन का औसत त्वरण क्या है?इसे १' द्वारा सूचित किया जाता है। पृथ्वी की सतह पर इसका मान 9.8 ms है।
मुक्त पतन का कारण क्या है?मुक्त पतन (free fall) :
जब वस्तु पृथ्वी पर गुरुत्वीय बल के कारण गिरती है तब कहा जाता है कि वस्तुएं मुक्त पतन में है। गिरती हुई वस्तु की दिशा में परिवर्तन नहीं होता पर पृथ्वी के आकर्षण के कारण वेग के परिमाण में परिवर्तन होता है।
|